Tiếu ngạo giang hồ (chữ Hán giản thể: 笑傲江湖, chính thể: 笑傲江湖, latin hóa: xiào ào jiāng hú), tiếng Anh: The Smiling, Proud Wanderer, hoặc State of Divinity) là một tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung, lần đầu tiên được phát hành trên Minh báo vào năm 1967. Tiêu đề "Tiếu ngạo giang hồ" được đặt theo một bản nhạc cầm tiêu hợp tấu đóng vai trò trung tâm của tác phẩm. Tiếu ngạo giang hồ được coi là một trong những tiểu thuyết đặc sắc nhất của tác giả.
Các diễn biến được phát triển dựa trên một bí kíp kiếm pháp truyền thuyết và sự liên hệ giữa các nhân vật với bí kíp đó. Theo lời đồn đại trên giang hồ, trong gia đình nhà họ Lâm có một pho kiếm phổ chép tay tên gọi "Tịch tà kiếm pháp", người luyện được kiếm pháp này có thể sở hữu tốc độ như điện chớp, võ công làm mưa làm gió chốn võ lâm. Nhiều người thực sự thèm khát có được nó, trong đó có những nhân vật tiếng tăm trên giang hồ, như Tả Lãnh Thiền chưởng môn phái Tung Sơn, minh chủ khối Ngũ Nhạc, Nhạc Bất Quần chưởng môn phái Hoa Sơn, Dư Thương Hải chưởng môn phái Thanh Thành hay Mộc Cao Phong, Lao Đức Nặc... Chính từ đây đã nảy sinh bao âm mưu, bất hòa, tranh chấp hòng dành giật pho bí kíp này, xưng bá võ lâm.
Khác với nhiều tiểu thuyết được gắn với các giai đoạn lịch sử của Trung Hoa (ví dụ như Anh hùng xạ điêu vào thời Nam Tống, Thiên long bát bộ vào thời Bắc Tống, Ỷ thiên đồ long ký vào thời Nguyên - Minh...), tác phẩm Tiếu ngạo giang hồ không chỉ rõ thời đại lịch sử của câu chuyện. Tuy nhiên, từ một số yếu tố sau đây, ta có thể suy đoán diễn biến câu chuyện xảy ra dưới triều đại nhà Minh, sau thời đại của Trương Tam Phong, sau khi các phái Võ Đang, Nga Mi, Côn Luân đã ra đời và nổi danh trên giang hồ.
Tiếu ngạo giang hồ cũng chứa đựng những yếu tố gần giống như trong tiểu thuyết Bá tước Monte Cristo của nhà văn người Pháp Alexandre Dumas, một trong những nhà văn yêu thích của Kim Dung. Những cuộc kỳ ngộ giữa Lệnh Hồ Xung với vị sư thúc tổ ẩn dật Phong Thanh Dương và vị giáo chủ bị giam cầm Nhậm Ngã Hành cũng tương tự như cuộc gặp gỡ giữa Edmond Dantes với Cha Faria. Những âm mưa xấu xa của Nhạc Bất Quần, sự trả thù của của Lâm Bình Chi và đám cưới của Nhạc Linh San cũng tương tự với nhiều phần trong bộ tiểu thuyết của Dumas.
Tiếu ngạo giang hồ có tổng cộng 40 hồi. Tựa đề mỗi hồi được viết bằng 2 chữ hán tự.
Ông trở thành một cao thủ kiếm thuật, sử dụng 72 đường kiếm gọi là Tịch tà kiếm pháp đánh bại nhiều cao thủ (trong đó có đệ nhất kiếm thuật Trương Thanh Tử thuộc phái Thanh Thành) nên bí kíp Tịch tà kiếm pháp đã khiến nhiều nhân vật giang hồ thèm muốn. Tuy nhiên, Lâm Viễn Đồ hiểu tác hại của Tịch tà kiếm pháp nên đã không cho con cháu mình luyện tập.
Đến đời cháu của Lâm Viễn Đồ là Lâm Chấn Nam làm chủ Phước Oai tiêu cục, phái Thanh Thành mà lúc đó đứng đầu là Dư Thương Hải đã tàn sát cả Phước Oai tiêu cục (lấy cớ báo thù cho con trai y), bắt cóc hai vợ chồng Lâm Chấn Nam nhằm chiếm đoạt Tịch tà kiếm phổ. Con trai của Lâm Chấn Nam là Lâm Bình Chi đã lưu lạc giang hồ để báo thù và vô tình gia nhập phái Hoa Sơn, một môn phái trong liên minh Ngũ Nhạc kiếm phái (thực ra là dưới vở kịch được dàn dựng của Nhạc Bất Quần, chưởng môn phái Hoa Sơn).
Trước khi chết, cả hai đã cùng nhau chơi lần cuối bản nhạc này, sau đó khẩn cầu Lệnh Hồ Xung lưu truyền hậu thế bản nhạc này, rồi cùng nhau chết ở núi Hành Sơn. Cũng đồng thời, ở núi Hành Sơn, vợ chồng Lâm Chấn Nam trước khi chết đã nhờ Lệnh Hồ Xung căn dặn Lâm Bình Chi không luyện tập bí kíp Tịch tà kiếm pháp mà tổ tiên đã truyền lại.
Phái Hoa Sơn (華山派) có bản doanh nằm trên dãy Hoa Sơn của tỉnh Thiểm Tây nổi danh với Hoa Sơn kiếm pháp và Tử hà thần công. Phái Hoa Sơn có 2 trường phái tranh chấp nhau là phe kiếm tông lấy chiêu số kiếm thuật làm trung tâm (mà điển hình là Phong Bất Bình, Thành Bất Ưu, Bảo Bất Khí...), phe khí tông lấy việc rèn luyện nội công làm điểm mạnh. Hai phe phái này từng gây mâu thuẫn cực điểm trong quá khứ và gây một cuộc chém giết đẫm máu khiến cho các nhân tài phái Hoa Sơn bị tiêu diệt. Tại thời điểm hiện tại của câu chuyện, Hoa Sơn còn những nhân vật chính:
Lệnh Hồ Xung ban đầu yêu nàng Nhạc Linh San, nhưng sau khi nàng hờ hững với chàng, chàng đã thất tình không muốn sống, phiêu bạt giang hồ, vô tình kết duyên cùng Thánh cô Ma giáo Nhậm Doanh Doanh, và trở thành truyền nhân đắc ý của 2 bí kíp tối thượng: bí kíp kiếm thuật Độc cô cửu kiếm và khúc nhạc kỳ diệu Tiếu ngạo giang hồ. Trên quãng đường phiêu bạt giang hồ, Lệnh Hồ Xung đã sử dụng Độc cô cửu kiếm đánh bại hầu hết các cao thủ kiếm thuật, vô tình luyện thành môn Hấp tinh đại pháp, đồng thời cũng có duyên được truyền thụ bí kíp nội công thượng thừa của phái Thiếu Lâm là Dịch cân kinh. Nhà thơ, dịch giả Nguyễn Tôn Nhan[15] cảm khái về Lệnh Hồ Sung:
Phái Hành Sơn (衡山派) kiếm phái có bản doanh ở thành Hành Dương dưới chân dãy núi Hành Sơn của tỉnh Hồ Nam. Phái Hành Sơn nổi tiếng với các cao thủ kiếm thuật đều mê âm nhạc, những chiêu thức đều gắn liền với âm nhạc. Có hai nhân vật của phái Hành Sơn góp phần tạo nên những sóng gió của Tiếu ngạo giang hồ:
Cuối cùng, tưởng rằng ông bị sát hại trong hậu động trên núi Hoa Sơn bởi âm mưu của Nhạc Bất Quần và Tả Lãnh Thiền, nhưng đám cưới của Lệnh Hồ Xung và Doanh Doanh sau đó lại nghe tiếng hồ cầm của ông vọng lại chúc mừng cho đôi tình nhân nên duyên phu phụ. Nhà thơ, dịch giả Nguyễn Tôn Nhan cảm khái ông:
Phái Hằng Sơn nằm trên dãy núi cao Hằng Sơn ở Hà Bắc, là kiếm phái được sáng lập bởi những nhà nữ tu hành (hay các ni cô), khởi đầu bởi Hiểu Phong sư thái, đời đời đệ tử đều là nữ giới (bao gồm cả các nữ tu và đệ tử tục gia).
Phái Tung Sơn (嵩山派) nằm ở trên đỉnh Thái Thất thuộc dãy Tung Sơn ở tỉnh Hà Nam (cùng với phái Thiếu Lâm trên đỉnh Thiếu Thất, đứng đầu là chưởng môn Tả Lãnh Thiền. Tả Lãnh Thiền đã thu nhận nhiều nhân vật từ cả các giới hắc bạch nhằm xây dựng lực lượng hùng hậu nên lúc đó phái Tung Sơn có nhiều cao thủ nhất.
Phái Thái Sơn (泰山派) nằm ở núi Thái Sơn, trung tâm của Đạo giáo, cũng là kiếm phái của những người theo đạo Giáo, phái này tự hủy diệt do sự sắp xếp của Tả Lãnh Thiền gây nên nội bộ tự giết lẫn nhau ngay trong đại hội võ lâm ở Phong Thiền đài.
Nhậm Ngã Hành cũng nói có ba người mà ông không phục, thứ nhất là Tả Lãnh Thiền. Do diễn biến câu chuyện, ông không nói hai người kia là ai.
Câu nói nổi tiếng: Khi nhận xét với "Quân Tử Kiếm" Nhạc Bất Quần, ông nói
Khi Nhậm Ngã Hành công khai đòi tiêu diệt Hằng Sơn, ông đã không ngần ngại đem Dịch cân kinh truyền thụ cho chàng, tôn chàng làm minh chủ để chống lại cuộc chiến này.
Phái Võ Đang (武當派) dù được ra đời sau phái Thiếu Lâm rất nhiều, nhưng phái Võ Đang sau khi Trương Tam Phong sư tổ sáng lập vẫn được sánh ngang với Thiếu Lâm. Tại thời điểm trong Tiếu ngạo giang hồ, Võ Đang từng xung đột với Nhật Nguyệt thần giáo, bị các trưởng lão của NNTG cướp mất cây thần kiếm truyền đời từ Trương Tam Phong dùng để luyện Thái cực kiếm.
Phái Thanh Thành (青城派) là một môn phái trên núi Thanh Thành ở Tứ Xuyên, theo giáo lý đạo Giáo, đứng đầu lúc đó là Dư Thương Hải. Phái Thanh Thành nổi danh với môn Thôi Tâm chưởng.Ngòai ra còn có tuyệt kĩ "Vô ảnh ảo cước" và "Tùng Phong Kiếm pháp"
Điền Bá Quang bị Bất Giới hòa thượng bắt lên núi tìm Lệnh Hồ Xung mang về cho Nghi Lâm, qua đó tạo ra việc Phong Thanh Dương dạy Độc cô cửu kiếm cho Lệnh Hồ Xung, đồng thời bộc lộ là con người sống rất tín nghĩa. Sau đó Điền Bá Quang đã từ bỏ tính xấu hoàn lương, bị Bất Giới ép đi tu (do y đánh cuộc với Lệnh Hồ Xung thua, bị buộc phải nhận Nghi Lâm làm sư phụ). Bất Giới đặt cho Điền Bá Quang pháp danh là Bất Khả Bất Giới (不可不戒), trở thành một hòa thượng theo phái Hằng Sơn.
Nhân vật Độc Cô Cầu Bại cũng đã được TVB dựng thành phim "Kiếm ma Độc Cô Cầu Bại", do Huỳnh Nhật Hoa đóng năm 1990[cần dẫn nguồn]
[sửa] Bối cảnh
Nội dung bộ truyện xoay quanh những đề tài về tình bạn, tình yêu, sự dối trá, phản bội, những âm mưu và cả ham muốn quyền lực. Trung tâm của toàn bộ cốt truyện là nhân vật chính Lệnh Hồ Xung, một đệ tử của chưởng môn phái Hoa Sơn Nhạc Bất Quần. Xuyên suốt câu chuyện, người đọc được dẫn dắt theo hành trình trở thành một kiếm khách lẫy lừng của chàng lãng tử này, đồng thời trải nghiệm những chứng kiến của Lệnh Hồ Xung đối với nhiều âm mưu tranh quyền đoạt vị trên giang hồ.Các diễn biến được phát triển dựa trên một bí kíp kiếm pháp truyền thuyết và sự liên hệ giữa các nhân vật với bí kíp đó. Theo lời đồn đại trên giang hồ, trong gia đình nhà họ Lâm có một pho kiếm phổ chép tay tên gọi "Tịch tà kiếm pháp", người luyện được kiếm pháp này có thể sở hữu tốc độ như điện chớp, võ công làm mưa làm gió chốn võ lâm. Nhiều người thực sự thèm khát có được nó, trong đó có những nhân vật tiếng tăm trên giang hồ, như Tả Lãnh Thiền chưởng môn phái Tung Sơn, minh chủ khối Ngũ Nhạc, Nhạc Bất Quần chưởng môn phái Hoa Sơn, Dư Thương Hải chưởng môn phái Thanh Thành hay Mộc Cao Phong, Lao Đức Nặc... Chính từ đây đã nảy sinh bao âm mưu, bất hòa, tranh chấp hòng dành giật pho bí kíp này, xưng bá võ lâm.
Khác với nhiều tiểu thuyết được gắn với các giai đoạn lịch sử của Trung Hoa (ví dụ như Anh hùng xạ điêu vào thời Nam Tống, Thiên long bát bộ vào thời Bắc Tống, Ỷ thiên đồ long ký vào thời Nguyên - Minh...), tác phẩm Tiếu ngạo giang hồ không chỉ rõ thời đại lịch sử của câu chuyện. Tuy nhiên, từ một số yếu tố sau đây, ta có thể suy đoán diễn biến câu chuyện xảy ra dưới triều đại nhà Minh, sau thời đại của Trương Tam Phong, sau khi các phái Võ Đang, Nga Mi, Côn Luân đã ra đời và nổi danh trên giang hồ.
- Trong tiểu thuyết Ỷ Thiên Đồ Long Ký (倚天屠龍記), ở gần cuối bộ truyện đã đề cập đến việc Chu Nguyên Chương phản bội Minh giáo (明教) và sáng lập ra nhà Minh. Do đó rất có thể ông ta đã ngược đãi Minh Giáo sau khi lên ngai vàng, dẫn đến việc Minh giáo bị đổi tên thành Nhật Nguyệt thần giáo (日月神教), như trong tiểu thuyết Tiếu ngạo giang hồ (chữ Minh trong tiếng Hán 明 được ghép từ hai chữ Nhật 日 và Nguyệt 月). Minh giáo trước đó thường được đồng đạo võ lâm gọi là "Ma giáo" (魔教) tỏ ý ghê sợ, điểm này tương đồng với Nhật Nguyệt thần giáo trong Tiếu ngạo giang hồ. Một đoạn đối thoại trong Tiếu ngạo giang hồ cũng có lần Nhạc Linh San nói "Ngay như đức Hoàng đế khai sáng ra cơ nghiệp nhà Minh là Minh thái tổ Chu Nguyên Chương thuở nhỏ đã làm hòa thượng ở chùa Hoàng Giác."[1]
- Cũng truyện này nói rằng phái Võ Đang được Trương Tam Phong sáng lập trong những năm đầu của thời nhà Nguyên. Còn trong Tiếu ngạo giang hồ, phái Võ Đang đã trở thành một trong những môn phái có vị thế rất lớn trên giang hồ, đồng thời môn Thái Cực kiếm pháp (太極劍法) do Trương Tam Phong sáng tạo ra đã có từ lâu và được những đồ đệ phái Võ Đang luyện tập.
- Trong tiểu thuyết Lộc Đỉnh Ký (鹿鼎記), lấy bối cảnh triều vua Khang Hy thời nhà Thanh, phương trượng chùa Thiếu Lâm cũng có lần nói với Vi Tiểu Bảo về một anh hùng tên Lệnh Hồ Xung sống ở thời kỳ trước đó đã lâu.
- Trong truyện Tiếu ngạo giang hồ có một nhân vật tên Ngô Thiên Đức, là võ quan triều đình, phẩm tước "Tham tướng" (参将). Tước hàm này chỉ được sử dụng dưới các thời nhà Minh và nhà Tống.
Tiếu ngạo giang hồ cũng chứa đựng những yếu tố gần giống như trong tiểu thuyết Bá tước Monte Cristo của nhà văn người Pháp Alexandre Dumas, một trong những nhà văn yêu thích của Kim Dung. Những cuộc kỳ ngộ giữa Lệnh Hồ Xung với vị sư thúc tổ ẩn dật Phong Thanh Dương và vị giáo chủ bị giam cầm Nhậm Ngã Hành cũng tương tự như cuộc gặp gỡ giữa Edmond Dantes với Cha Faria. Những âm mưa xấu xa của Nhạc Bất Quần, sự trả thù của của Lâm Bình Chi và đám cưới của Nhạc Linh San cũng tương tự với nhiều phần trong bộ tiểu thuyết của Dumas.
[sửa] Các hồi
Kim Dung | |
---|---|
Tiểu thuyết | |
飛 Phi | 笑 Tiếu |
雪 Tuyết | 書 Thư |
連 Liên | 神 Thần |
天 Thiên | 俠 Hiệp |
射 Xạ | 倚 Ỷ |
白 Bạch | 碧 Bích |
鹿 Lộc | 鴛 Uyên |
Truyện ngắn | |
越女劍 Việt nữ kiếm |
|
|
[sửa] Tóm tắt nội dung
Lưu ý: Phần sau đây có thể cho bạn biết trước nội dung của tác phẩm.
[sửa] Tịch tà kiếm phổ của họ Lâm
Mọi tranh chấp trong Tiếu ngạo giang hồ đều bắt nguồn từ những huyền thoại về Tịch tà kiếm pháp của họ Lâm (Lâm Viễn Đồ). Trong quá khứ, Lâm Viễn Đồ ban đầu là một nhà sư pháp danh Ðộ Nguyên thiền sư, là đệ tử của Hồng Diệp thiền sư. Sau đó vô tình nhận được một phần bí kíp Quỳ Hoa bảo điển ở phái Hoa Sơn từ Mẫn Túc và Chu Tử Phong, ông đã hoàn tục, rời chùa Thiếu Lâm, lập gia đình, lập ra Phước Oai tiêu cục.Ông trở thành một cao thủ kiếm thuật, sử dụng 72 đường kiếm gọi là Tịch tà kiếm pháp đánh bại nhiều cao thủ (trong đó có đệ nhất kiếm thuật Trương Thanh Tử thuộc phái Thanh Thành) nên bí kíp Tịch tà kiếm pháp đã khiến nhiều nhân vật giang hồ thèm muốn. Tuy nhiên, Lâm Viễn Đồ hiểu tác hại của Tịch tà kiếm pháp nên đã không cho con cháu mình luyện tập.
Đến đời cháu của Lâm Viễn Đồ là Lâm Chấn Nam làm chủ Phước Oai tiêu cục, phái Thanh Thành mà lúc đó đứng đầu là Dư Thương Hải đã tàn sát cả Phước Oai tiêu cục (lấy cớ báo thù cho con trai y), bắt cóc hai vợ chồng Lâm Chấn Nam nhằm chiếm đoạt Tịch tà kiếm phổ. Con trai của Lâm Chấn Nam là Lâm Bình Chi đã lưu lạc giang hồ để báo thù và vô tình gia nhập phái Hoa Sơn, một môn phái trong liên minh Ngũ Nhạc kiếm phái (thực ra là dưới vở kịch được dàn dựng của Nhạc Bất Quần, chưởng môn phái Hoa Sơn).
[sửa] Khúc Tiếu ngạo giang hồ
Tiếu ngạo giang hồ là tên bản nhạc cầm tiêu hợp tấu do hai người là Lưu Chính Phong phái Hành Sơn (cao thủ thất huyền cầm) và Khúc Dương của Nhật Nguyệt thần giáo (cao thủ chơi thổi tiêu ) cùng nhau sáng tác. Hai người kết bạn tri kỷ, Lưu Chính Phong định ở ẩn để cùng Khúc Dương tiêu dao nhưng đã bị phái Tung Sơn ngăn trở, giết chết cả gia đình và đánh cả hai trọng thương. Bản nhạc là sự kết hợp những đối cực ( bi & hùng, u uẩn mà cao khiết, trầm & bổng, lai láng tình nghệ sĩ mà xuất thần về kĩ thuật như thể trong "nhạc" có "người", trong "người" có "nhạc".Trước khi chết, cả hai đã cùng nhau chơi lần cuối bản nhạc này, sau đó khẩn cầu Lệnh Hồ Xung lưu truyền hậu thế bản nhạc này, rồi cùng nhau chết ở núi Hành Sơn. Cũng đồng thời, ở núi Hành Sơn, vợ chồng Lâm Chấn Nam trước khi chết đã nhờ Lệnh Hồ Xung căn dặn Lâm Bình Chi không luyện tập bí kíp Tịch tà kiếm pháp mà tổ tiên đã truyền lại.
[sửa] Độc cô cửu kiếm
Lệnh Hồ Xung là nhân vật chính của tiểu thuyết. Khi xuống thành Hành Dương, đã cứu Nghi Lâm, ni cô phái Hằng Sơn khỏi tay Điền Bá Quang, được truyền lại khúc Tiếu ngạo giang hồ, trở về núi Hoa Sơn đã bị sư phụ mình là Nhạc Bất Quần phạt trên núi sám hối. Ở đó, Lệnh Hồ Xung đã có duyên được thái sư thúc tổ của mình là Phong Thanh Dương truyền thụ Độc cô cửu kiếm, bí kíp kiếm thuật tối thượng, từ đây, Lệnh Hồ Xung trở thành cao thủ đệ nhất kiếm thuật, đánh bại mọi cao thủ bằng kiếm thuật. Lệnh Hồ Xung vô tình bị Đào cốc lục tiên gây trọng thương mất hết nội lực, kiệt sức gần chết, phải lưu lạc giang hồ.[sửa] Tranh đoạt Tịch tà kiếm phổ
Lệnh Hồ Xung bị đồng môn hiểu lầm là chiếm đoạt Tịch tà kiếm phổ, tư thông với Nhật Nguyệt thần giáo (bị giới chính giáo gọi là Ma giáo) và bị đuổi khỏi phái Hoa Sơn. Trên đường lang thang giang hồ, chàng đã trở nên nổi tiếng nhờ dùng Độc cô cửu kiếm đánh bại nhiều cao thủ, kết bạn với nhiều kỳ nhân dị sĩ trên giang hồ và đặc biệt là yêu Nhậm Doanh Doanh, con gái của giáo chủ Nhật Nguyệt thần giáo Nhậm Ngã Hành, vô tình bị rơi vào những âm mưu tranh đoạt Tịch tà kiếm phổ của các môn phái.[sửa] Vang khúc Tiếu ngạo giang hồ
Cuối cùng, Lệnh Hồ Xung và Nhậm Doanh Doanh đã trở thành những truyền nhân thực sự của khúc Tiếu Ngạo giang hồ, Doanh Doanh thổi tiêu, Lệnh Hồ Xung sử dụng đàn cầm, cùng nhau hợp tấu. Cả hai đã vượt qua nhiều sóng gió giang hồ, phá những âm mưu đen tối của nhiều nhân vật, đem lại hòa bình cho giang hồ. Đoạn kết, cả hai cùng nhau ngao du sông núi, cùng nhau tấu khúc Tiếu ngạo giang hồ.[sửa] Các mốc thời gian[3]
Các mốc thời gian được tính từ năm mà tiểu thuyết bắt đầu đề cập đến, đó là năm mà Phước Oai tiêu cục bị sát phạt bởi tay Dư Thượng Hải. Các chi tiết có thể được đề cập đến ở nhiều phần của bộ truyện.- Hơn 80 năm trước, phái Võ Đang bị các trưởng lão của Nhật Nguyệt giáo tập kích lấy mất Chân Võ kiếm và pho Thái cực quyền kinh (太極劍法). Khi đó đã diễn ra một trận ác đấu, phái Võ Đang mất 3 cao thủ hạng nhất nhưng đã giết chết 5 trưởng lão Ma giáo.
- Khoảng 75 năm trước, Mẫn Túc và Chu Tử Phong của phái Hoa Sơn xem lén pho Quỳ Hoa bảo điển tại chùa Thiếu Lâm ở Bồ Điền, sau đó Mẫn Túc sáng lập phe Khí tông còn Chu Tử Phong trở thành ông tổ phe Kiếm tông. Cùng khoảng thời gian này, Độ Nguyên thiền sư của chùa Thiếu Lâm cũng được nghe thuật lại bí kíp Quỳ Hoa bảo điển từ 2 người Mẫn, Chu. Sau hoàn tục lấy họ cũ là Lâm, tên do pháp danh đảo ngược thành Viễn Đồ, và sáng lập ra Phước Oai tiêu cục.
- 39 năm trước, Vương phu nhân, mẹ Lâm Bình Chi ra đời. [4]
- 25 năm trước, Lệnh Hồ Xung ra đời. [5]
- 24 năm trước, phe Khí tông và Kiếm tông phái Hoa Sơn xảy ra cuộc tàn sát lẫn nhau, kết quả phe Kiếm tông bị đánh bại.[6]
- 19 năm trước, Lâm Bình Chi ra đời. [7]
- 18 năm trước, Nhạc Linh San[8] và Nhậm Doanh Doanh[9] ra đời.
- 15 năm trước, Nhạc Bất Quần lên ngôi chưởng môn phái Hoa Sơn. Cũng vào năm đó, Lệnh Hồ Xung được vợ chồng họ Nhạc đem về nuôi nấng và trở thành đệ tử phái Hoa Sơn.
- 12 năm trước, Đông Phương Bất Bại thoán đoạt quyền lực, lên ngôi Giáo chủ Nhật Nguyệt thần giáo và giam cầm Nhậm Ngã Hành vào ngục tối dưới đáy Tây hồ ở Mai Trang.
- 10 năm trước, Xung Hư đạo nhân tiếp nhận chưởng môn phái Võ Đang.
- 3 năm trước, Lao Đức Nặc đầu nhập phái Hoa Sơn. [10]
- Mùa xuân 1 năm sau, Phong Thanh Dương truyền cho Lệnh Hồ Xung bộ kiếm pháp 'Độc cô cửu kiếm'. Không lâu sau đó, Lệnh Hồ Xung gặp Nhậm Doanh Doanh ở ngõ Lục Trúc, thành Lạc Dương. [11]
- Mùa hè 1 năm sau, Lệnh Hồ Xung bị giam hơn 1 tháng trong ngục tối dưới đáy Tây hồ ở Mai Trang còn Nhậm Ngã Hành trốn thoát. Chính tại đây Lệnh Hồ Xung đã học được Hấp tinh đại pháp mà Nhậm Ngã Hành khắc trên thiết bản [12]
- Mùa đông 1 năm sau, vào ngày 14 tháng 12 âm lịch, Lệnh Hồ Xung làm "minh chủ" của một đám ô hợp lên chùa Thiếu Lâm giải cứu Nhậm Doanh Doanh.
- 2 năm sau, vào ngày 16 tháng 2 âm lịch, Lệnh Hồ Xung tuân theo di nguyện Định Nhàn sư thái lĩnh chức chưởng môn phái (Bắc Nhạc) Hằng Sơn. [13]
- 2 năm sau, vào ngày 15 tháng 3 âm lịch, trên núi Tung Sơn, năm môn phái Ngũ Nhạc sát nhập thành Ngũ Nhạc phái. Cũng ngày hôm đó, sau sự kiện "tỉ kiếm đoạt soái", Nhạc Bất Quần trở thành chưởng môn phái này.
- Mùa hè 2 năm sau, Ngũ Nhạc kiếm phái, ngoại trừ Bắc Nhạc Hằng Sơn, gần như bị tan rã sau âm mưu trong sơn động của Tả Lãnh Thiền và Lâm Bình Chi. Cùng trong thời gian này sau đó, Nhậm Ngã Hành mất, Nhậm Doanh Doanh trở thành Giáo chủ Nhật Nguyệt thần giáo.
- Mùa đông 5 năm sau, Lệnh Hồ Xung và Nhậm Doanh Doanh thành thân tại Cô Sơn mai trang ở Hàng Châu, ngôi giáo chủ Nhật Nguyệt thần giáo được Doanh Doanh truyền lại cho Hướng Vấn Thiên, còn ngôi chưởng môn phái Hằng Sơn của Lệnh Hồ Xung cũng đã được truyền lại cho Nghi Thanh đảm nhiệm. [14]
- Mùa xuân 6 năm sau, tức 4 tháng sau khi kết hôn, Lệnh Hồ Xung cùng Nhậm Doanh Doanh đi du ngoạn trên núi Hoa Sơn, đây là thời điểm mà bộ tiểu thuyết kết thúc.
[sửa] Các nhân vật chính
[sửa] Ngũ nhạc kiếm phái
Ngũ nhạc kiếm phái (五嶽劍派) là một liên minh giữa 5 môn phái võ lớn nằm ở năm quả núi (mà người Trung Quốc gọi là Ngũ Nhạc gồm có Đông nhạc Thái Sơn, Tây Nhạc Hoa Sơn, Nam Nhạc Hành Sơn, Bắc Nhạc Hằng Sơn và Trung Nhạc Tung Sơn mà tại thời điểm đó, chưởng môn phái Tung Sơn là Tả Lãnh Thiền (左冷禪 - Zuo Lengchan) được tôn là minh chủ của Ngũ Nhạc kiếm phái. Đặc điểm chung của Ngũ Nhạc kiếm phái là các môn phái đều lấy kiếm thuật làm môn võ học trung tâm. Ở gần cuối tiểu thuyết, Tả Lãnh Thiền thực hiện âm mưu thống nhất Ngũ Nhạc kiếm phái thành một phái duy nhất gọi là Ngũ Nhạc phái, nhưng lại bị Nhạc Bất Quần âm thầm đoạt chức vị chưởng môn.[sửa] Phái Hoa Sơn
Tây Nhạc Hoa Sơn
Ngàn bộ sườn non
- Lệnh Hồ Xung (令狐沖 - Linghu Chong): Là nhân vật chính của tiểu thuyết. Lệnh Hồ Xung vốn là đứa trẻ lang thang không gia đình, được vợ chồng chưởng môn Nhạc Bất Quần - Ninh Trung Tắc đem về nuôi nấng từ nhỏ và trở thành đại đệ tử của chưởng môn Nhạc Bất Quần. Lệnh Hồ Xung bản tính chính trực, ngay thẳng, thông minh tuyệt đỉnh, nhưng lại ham mê uống rượu, có lối sống lãng tử, thích tự do. Lệnh Hồ Xung xả thân cứu tiểu ni cô Nghi Lâm phái Hằng Sơn khỏi bàn tay của Điền Bá Quang, rồi vô tình phạm môn quy và cũng nhờ đó gặp kỳ duyên được thái sư thúc Phong Thanh Dương truyền cho kiếm thuật kì diệu Độc cô cửu kiếm và trở thành một tay kiếm thủ hầu như không có địch thủ.
Lệnh Hồ Xung ban đầu yêu nàng Nhạc Linh San, nhưng sau khi nàng hờ hững với chàng, chàng đã thất tình không muốn sống, phiêu bạt giang hồ, vô tình kết duyên cùng Thánh cô Ma giáo Nhậm Doanh Doanh, và trở thành truyền nhân đắc ý của 2 bí kíp tối thượng: bí kíp kiếm thuật Độc cô cửu kiếm và khúc nhạc kỳ diệu Tiếu ngạo giang hồ. Trên quãng đường phiêu bạt giang hồ, Lệnh Hồ Xung đã sử dụng Độc cô cửu kiếm đánh bại hầu hết các cao thủ kiếm thuật, vô tình luyện thành môn Hấp tinh đại pháp, đồng thời cũng có duyên được truyền thụ bí kíp nội công thượng thừa của phái Thiếu Lâm là Dịch cân kinh. Nhà thơ, dịch giả Nguyễn Tôn Nhan[15] cảm khái về Lệnh Hồ Sung:
- "Giang hồ đen trắng thị phi
- Bước chân lãng tử phiêu bồng"
- Phong Thanh Dương (風清揚 - Feng Tsingyang): Là thái sư thúc tổ của Lệnh Hồ Xung, hay thái sư thúc của chưởng môn phái Hoa Sơn Nhạc Bất Quần. Phong Thanh Dương được liệt vào hàng ngũ đại diện cho phái kiếm tông của phái Hoa Sơn, tính tình tự do, phóng khoáng, ghét các lề luật, quy củ giang hồ. Phong Thanh Dương là truyền nhân tiêu biểu của Độc cô cửu kiếm, đã đưa kiếm thuật thoát ra khỏi những hạn chế của kiếm tông (lấy chiêu số kiếm thuật làm căn bản), đồng thời là bạn vong niên của Lệnh Hồ Xung.
- "Thần long rất mực phiêu bồng
- Linh quang còn tỏa sáng ngời"
- Nhạc Bất Quần (岳不羣 - Yue Buqun): Là chưởng môn nhân phái Hoa Sơn, sư phụ của Lệnh Hồ Xung. Nhạc Bất Quần là đại diện tiêu biểu của phái Khí tông trong Hoa Sơn với môn Tử Hà thần công. Nhạc Bất Quần có ngoại hiệu là Quân tử kiếm, nhưng kỳ thực là một kẻ ngụy quân tử, miệng nói điều nhân nghĩa lễ trí tín nhưng kỳ thực thì ngấm ngầm tiến hành những âm mưu thủ đoạn để chiếm đoạt Tịch tà kiếm phổ: dựng màn kịch để lừa Lâm Bình Chi vào phái Hoa Sơn, dùng con gái làm mồi nhử để độc chiếm Tịch tà kiếm phổ, đổ vạ lên đại đệ tử Lệnh Hồ Xung, ngấm ngầm hạ độc thủ giết hai vị sư thái phái Hằng Sơn, hại chết vợ, ham muốn quyền lực, thủ đoạn tàn nhẫn...
- Ninh Trung Tắc (寧中則 - Ning Zhongze): còn được gọi là Ninh nữ hiệp, Nhạc phu nhân, là vợ của Nhạc Bất Quần, sư mẫu của Lệnh Hồ Xung. Bà là người ngay thẳng, trọng tín nghĩa, cứng rắn (ngay cả Nhậm Ngã Hành của Nhật Nguyệt thần giáo cũng rất kính trọng bà). Bà thương yêu Lệnh Hồ Xung như con đẻ và rất hiểu chàng. Khi nhận ra bộ mặt thật của Nhạc Bất Quần, bà đau lòng tự sát.
- Nhạc Linh San (岳靈珊 - Yue Lingshan): Là con gái của Nhạc Bất Quần và Ninh nữ hiệp Ninh Trung Tắc. Ban đầu nàng yêu Lệnh Hồ Xung (do hai người sống cùng nhau từ bé nên rất thân nhau, từng cùng Lệnh Hồ Xung sáng tạo ra Xung Linh kiếm pháp). Nhưng từ khi Lâm Bình Chi gia nhập phái Hoa Sơn, nàng đã yêu Lâm Bình Chi và hờ hững với Lệnh Hồ Xung.
- Lâm Bình Chi (林平之 - Lin Pingzhi): Nhân vật đáng thương nhất trong Tiếu ngạo giang hồ. Chàng lỡ tay giết chết con trai Dư Thương Hải để bảo vệ Nhạc Linh San và chịu cảnh nhà tan cửa nát: toàn bộ tiêu cục bị tàn sát, bố mẹ bị Dư Thương Hải bắt hành hạ cho đến chết. Chàng rơi vào vở kịch mở sẵn của Nhạc Bất Quần phải nhập phái Hoa Sơn, quyết tâm báo thù. Lâm Bình Chi đã đoạt được bí kíp Tịch tà kiếm phổ (khi Nhạc Bất Quần vứt xuống vực) và dẫn đao tự cung để luyện (hi sinh hạnh phúc hôn nhân), và nhận ra bộ mặt thật của Nhạc Bất Quần.
- Lao Đức Nặc (勞德諾 - Lao Denuo): Là đệ tử thứ hai của Nhạc Bất Quần, thực chất là gián điệp của Tả Lãnh Thiền cài vào Hoa Sơn để theo dõi. Lao Đức Nặc đã ăn trộm Tử Hà bí lục, giết chết Lục Đại Hữu... cuối cùng bị Nhậm Doanh Doanh bắt xích với 2 con khỉ.
- Lục Hầu Nhi (六猴儿 - Liu Hou'er) tên thật là Lục Đại Hữu (陸大有 - Lu Dayou): Là đệ tử thứ sáu của Nhạc Bất Quần, rất kính trọng Lệnh Hồ Xung và luôn chăm sóc cho chàng. Lục Đại Hữu từng đem bí kíp Tử Hà thần công cho Lệnh Hồ Xung luyện và sau đó bị Lao Đức Nặc sát hại.
- Phong Bất Bình (封不平 - Feng Buping): Một đại biểu của phái kiếm tông Hoa Sơn, cùng vai vế với Nhạc Bất Quần. Y từng nhờ Tả Lãnh Thiền can thiệp để giành lại ngôi vị chưởng môn. Phong Bất Bình nổi tiếng với Cuồng phong khoái kiếm, nhưng đều bị Lệnh Hồ Xung dùng Độc cô cửu kiếm đánh bại (cùng với các sư đệ khác của y là Thành Bất Ưu, Bảo Bất Khí...).
[sửa] Phái Hành Sơn
Núi Hành Sơn
- Mạc Đại tiên sinh (莫大 - Mo Da): Là chưởng môn nhân phái Hành Sơn, rất ít khi ra mặt. Ông có dáng người gày gò, ăn mặc rách rưới, lang thang như một người ăn xin. Mạc Đại tiên sinh mê âm nhạc, sử dụng cây hồ cầm, chuyên chơi bản Tiêu Tương dạ vũ (Đêm mưa trên bến Tiêu Tương) nên còn được gọi là Tiêu Tương dạ vũ Mạc Đại tiên sinh. Mạc Đại tiên sinh nổi tiếng với kiếm thuật thần kỳ, sử dụng cây liễu kiếm, được ca ngợi là cầm trung tàng kiếm, kiếm phát cầm thanh (trong đàn giấu kiếm, kiếm phát âm nhạc).
Cuối cùng, tưởng rằng ông bị sát hại trong hậu động trên núi Hoa Sơn bởi âm mưu của Nhạc Bất Quần và Tả Lãnh Thiền, nhưng đám cưới của Lệnh Hồ Xung và Doanh Doanh sau đó lại nghe tiếng hồ cầm của ông vọng lại chúc mừng cho đôi tình nhân nên duyên phu phụ. Nhà thơ, dịch giả Nguyễn Tôn Nhan cảm khái ông:
- "Bắc nam xuôi ngược âm thầm
- Có ai hiểu nỗi u tình?
- Lưu Chính Phong (劉正風 - Liu Zhengfeng): Là sư đệ của Mạc Đại tiên sinh, cao thủ kiếm thuật và thổi tiêu của phái Hành Sơn. Lưu Chính Phong kết bạn tri kỷ với Khúc Dương qua tiếng đàn, cùng nhau tri giao sáng tác ra khúc Tiếu ngạo giang hồ, định rút lui ở ẩn khỏi giang hồ để cùng Khúc Dương ngao du chơi nhạc. Không ngờ Tả Lãnh Thiền âm mưu cản trở, giết chết cả nhà ông, hạ nhục danh dự.
[sửa] Phái Hằng Sơn
Chùa Huyền Không
- Định Nhàn sư thái (定閑/定閒 - Ding Xian): Chưởng môn nhân phái Hằng Sơn (恆山派). Trong ba người đứng đầu phái Hằng Sơn thì Định Nhàn đứng hàng thứ hai (sau Định Tĩnh). Bà là người hiền hòa, võ nghệ cao cường. Chính bà là người nhận ra con người thật tốt đẹp của Lệnh Hồ Xung và nhận ra âm mưu của Tả Lãnh Thiền. Bà cùng với Định Dật bị Nhạc Bất Quần sử dụng kim châm bắn chết tại Thiếu Lâm tự. Trước khi chết, bà đã nhường ngôi vị chưởng môn phái Hằng Sơn cho Lệnh Hồ Xung.
- Định Dật sư thái (定逸 - Ding Yi): Là người đứng thứ ba ở phái Hằng Sơn. Định Dật tính tình nóng nảy, ngay thẳng nhưng cũng rất nhân hậu. Bà là sư phụ của Nghi Lâm, ngay từ đầu đã lên án phản đối phái Tung Sơn ép buộc Lưu Chính Phong, không tán thành phái này tàn sát gia đình Lưu Chính Phong. Khi cùng với Định Nhàn sư thái lên Thiếu Lâm tự khẩn cầu phái Thiếu Lâm thả Nhậm Doanh Doanh, bà cùng với Định Nhàn đã bị Nhạc Bất Quần sát hại.
- Định Tĩnh sư thái (定靜 - Ding Jing): Là chị cả trong ba người đứng đầu phái Hằng Sơn, chỉ xuất hiện một lần ở Tây Hà lĩnh, khi dẫn đệ tử phái Hằng Sơn đến Phúc Kiến. Bà đã phản đối âm mưu của phái Tung Sơn, không theo lời phái Tung Sơn dụ dỗ nhằm hợp nhất (dù phái Tung Sơn từng dụ dỗ sẽ đưa bà lên làm chưởng môn). Định Tĩnh tính tình hiền hòa, đã từng khẩn cầu sư phụ mình đưa sư muội của mình là Định Nhàn làm chưởng môn phái Hằng Sơn. Định Tĩnh bị tay chân của Tả Lãnh Thiền sát hại.
- Nghi Lâm (儀琳 - Yi Lin): Là một trong những nhân vật nữ khả ái nhất trong các tác phẩm của Kim Dung. Nghi Lâm là một nhân vật khá đặc biệt. Cô là một ni cô, bố là hòa thượng, mẹ cũng là một ni cô. Cô xuất gia từ nhỏ trong phái Hằng Sơn (là đệ tử của Định Dật), xinh đẹp và có một tâm hồn trong sáng, một trái tim nhân hậu. Khi đến thành Hành Dương, cô đã thầm yêu Lệnh Hồ Xung khi anh chàng này xả thân cứu cô khỏi bàn tay của Điền Bá Quang.
- "Chuông khuya dẫn mối sầu về
- Chao ơi! Sư nữ đa tình"
- Ngoài ra phái Hằng Sơn còn nhiều nhân vật nữ khác như Nghi Thanh, Nghi Hòa, Tần Quyên, Vu Tẩu..., đều là nữ giới, có người là tu hành, có người là đệ tử tục gia. Có một số đệ tử tạm thời, là những anh hùng hảo hán đã đi theo Lệnh Hồ Xung lên chùa Thiếu Lâm cứu Thánh Cô, trong đó có cả sáu anh em Đào Cốc lục tiên
[sửa] Phái Tung Sơn
Núi Tung Sơn, Hà Nam
- Tả Lãnh Thiền (左冷禪 - Zuo Lengchan): Là chưởng môn phái Tung Sơn. Tả Lãnh Thiền là người có chí lớn, âm mưu thâu tóm Ngũ Nhạc kiếm phái thành một phái duy nhất, rồi sau đó đánh chiếm các môn phái khác... Để thực hiện mong muốn, Tả Lãnh Thiền đã âm thầm thực hiện nhiều mưu kế, từ việc cài cắm gián điệp vào Hoa Sơn (cho đệ tử của mình là Lao Đức Nặc làm môn hạ của Nhạc Bất Quần), giả làm người của Nhật Nguyệt thần giáo ám hại phái Hằng Sơn để nhân lúc nguy nan ép phái này theo mình, tấn công phái Hoa Sơn, gây nội loạn trong phái Thái Sơn, tàn sát gia đình Lưu Chính Phong... Tã Lãnh Thiền đã dùng thủ đoạn đoạt lấy Tịch tà kiếm phổ, nhưng bị Nhạc Bất Quần tương kế tựu kế đưa cho bộ giả nên luyện sai, rốt cuộc bị Nhạc Bất Quần dùng kim châm đâm mù mắt, âm mưu bị phá sản. Cuối cùng, Tả Lãnh Thiền lại dùng kế nhốt quần hùng trong hậu động Hoa Sơn để nhân đêm tối ám hại, nhưng rốt cục vẫn bị Lệnh Hồ Xung sử dụng Độc cô cửu kiếm giết chết.
- Các nhân vật khác: Đại Tung Dương Thủ Phí Bân, Lục Bách...
[sửa] Phái Thái Sơn
Thái Sơn
- Thiên Môn đạo nhân (Tian Men): Là chưởng môn phái Thái Sơn, xuất hiện không nhiều. Tại đại hội võ lâm ở Tung Sơn, Thiên môn đạo nhân đã bị sát hại (do chính âm mưu của Tả Lãnh Thiền), và dẫn đến việc phái Thái Sơn tan rã.
- Các nhân vật khác: Ngọc Cơ Tử, Ngọc Khánh Tử...
[sửa] Nhật Nguyệt Thần giáo
Nhật Nguyệt thần giáo (日月神教) là một giáo phái lớn nhất thời điểm đó (có nhiều người cho rằng đây chính là Minh giáo, do chữ Nhật và chữ Nguyệt ghép thành chữ Minh trong chữ Hán, và giáo phái này cũng dùng những chức danh như Minh giáo, ví dụ như Quang Minh tả hữu sứ...). Bản dịch của Hàn Giang Nhạn gọi giáo phái này là Triêu Dương Thần Giáo. Giáo phái này đóng quân ở Hắc Mộc nhai, bị các môn phái khác coi là tà phái (gọi là Ma giáo). Nhưng đây cũng là phái tập hợp nhiều nhân tài, nhiều kỳ nhân dị sĩ. Bất kỳ ai khi theo giáo phái đều bị giáo chủ cho uống một viên thuốc gọi là Tam thi não thần đan để buộc phải phục tùng giáo chủ. Viên thuốc này chứa một con trùng, nếu ai bất phục sẽ bị con trùng chui ra, cắn vào óc khiến người đó chịu một cái chết khủng khiếp.- Nhậm Ngã Hành (任我行 - Ren Woxing): Ban đầu là giáo chủ Nhật nguyệt thần giáo, sau bị thuộc hạ của mình là Đông Phương Bất Bại ám hại và đoạt mất chức. Nhậm Ngã Hành bị giam dưới hắc lao đáy Tây Hồ, được canh giữ bởi Giang Nam tứ hữu. Nhậm Ngã Hành võ nghệ cao cường Hấp tinh đại pháp, chuyên đi hút công lực của người khác, kiếm thuật siêu đẳng (chỉ bị đánh bại bởi Phong Thanh Dương), tính tình kiêu ngạo, ngông cuồng. Nhờ mưu kế của Hướng Vấn Thiên, và sự trợ giúp vô ý của Lệnh Hồ Xung, Nhậm Ngã Hành đã tẩu thoát khỏi đại lao, quay lại chiếm đoạt lại ngôi giáo chủ. Sau khi giết chết đối thủ Đông Phương Bất Bại, Nhậm Ngã Hành lên ngôi giáo chủ, âm mưu thống nhất giang hồ, nhưng không ngờ bị chết đột ngột do sự xung đột từ chính những luồng chân khí mà ông ta hút từ các đối thủ. Cái chết của Nhậm Ngã Hành chính là nút mở, hóa giải những ân oán giang hồ và tạo nên hòa bình cho giang hồ ở cuối câu chuyện. Khi còn sống, Nhậm Ngã Hành luôn tự cao tự đại, cái tên của ông có nghĩa là Ta thích là ta làm.
- Phương Chứng đại sư, chưởng môn phái Thiếu Lâm
- Đông Phương Bất Bại, người đã ám hại và chiếm đoạt ngôi giáo chủ của ông
- Phong Thanh Dương phái Hoa Sơn với Độc cô cửu kiếm thần kỳ
Nhậm Ngã Hành cũng nói có ba người mà ông không phục, thứ nhất là Tả Lãnh Thiền. Do diễn biến câu chuyện, ông không nói hai người kia là ai.
Câu nói nổi tiếng: Khi nhận xét với "Quân Tử Kiếm" Nhạc Bất Quần, ông nói
-
- "Ðối phó với kẻ chân tiểu nhân là một chuyện dễ, nhưng đối phó với người "ngụy" quân tử thật khiến cho người ta phải điên đầu."
- Đông Phương Bất Bại (東方不敗 - Dongfang Bubai): Ban đầu là phó giáo chủ dưới quyền Nhậm Ngã Hành. Sau đó, Đông Phương Bất Bại đã đoạt chức giáo chủ, âm thầm luyện bí kíp Quỳ Hoa bảo điển, và buộc phải tự thiến mình để luyện công. Y trở thành một con người ái nam ái nữ, yêu chàng trai Dương Liên Đình, bỏ mặc việc của giáo phái. Đông Phương Bất Bại có võ công cao cường nhất (Lệnh Hồ Xung sử dụng Độc cô cửu kiếm cũng không đánh bại được), và chỉ chịu thất bại nhờ mưu kế của Nhậm Doanh Doanh. Đông Phương Bất Bại bị Nhậm Ngã Hành giết chết, trước khi chết vẫn cầu khẩn Nhậm Ngã Hành chăm sóc cho Dương Liên Đình nhưng không được chấp nhận.
- Nhậm Doanh Doanh (任盈盈 - Ren Ying Ying), là con gái của Nhậm Ngã Hành, sau này là người yêu của Lệnh Hồ Xung. Nàng giỏi âm nhạc nên đã vô tình được truyền thụ khúc Tiếu ngạo giang hồ, cũng vô tình nhờ đó mà nhận ra con người đích thực của Lệnh Hồ Xung và đã ngay lập tức yêu chàng trai này. Do nàng có ơn với nhiều giáo chúng Nhật Nguyệt thần giáo nên hầu hết đều tôn kính nàng, gọi nàng là Thánh cô và hết thảy đều sẵn sàng xả thân để trả ơn nàng. Nhậm Doanh Doanh đã cõng Lệnh Hồ Xung bị bệnh sắp chết lên núi Thiếu Thất, chấp nhận hi sinh để phái Thiếu Lâm dùng Dịch cân kinh cứu chàng, còn mình thì tùy ý phái Thiếu Lâm xử trí (trước đó nàng đã sát hại ba người phái Thiếu Lâm). Sau đó, phái Thiếu Lâm đã giam giữ nàng, rồi lại thả nàng khi có sự thỉnh cầu của Định Nhàn sư thái và Định Dật sư thái. Khi Nhậm Ngã Hành chết, nàng lên thay chức giáo chủ, đã hóa giải mọi ân oán của Nhật Nguyệt thần giáo và các môn phái khác, tạo hòa bình cho giang hồ, sau đó cùng Lệnh Hồ Xung kết duyên, chu du thiên hạ cùng nhau tấu khúc Tiếu ngạo giang hồ.
- Khúc Dương (曲洋 - Qu Yang): Là một trưởng lão trong Nhật Nguyệt thần giáo, một cao thủ đánh thất huyền cầm, kết bạn tri giao với Lưu Chính Phong qua âm nhạc, và cùng Lưu Chính Phong sáng tác khúc Tiếu ngạo giang hồ. Khúc Dương từng cứu Lệnh Hồ Xung. Khúc Dương cùng với Lưu Chính Phong bị phái Tung Sơn sát hại, trước khi chết đã cùng tấu khúc Tiếu ngạo giang hồ.
- Hướng Vấn Thiên (向問天 - Xiang Wentian): Biệt danh là Thiên vương lão tử, là Hữu sứ của Quang Minh đỉnh, tính tình hào sảng, thẳng thắn, trọng tình nghĩa, rất mực trung thành với Nhậm Ngã Hành. Hướng Vấn Thiên kết nghĩa anh em với Lệnh Hồ Xung và cùng Lệnh Hồ Xung cứu Nhậm Ngã Hành khỏi đại lao, sau đó giúp Nhậm Ngã Hành tiêu diệt Đông Phương Bất Bại, giành lại ngôi giáo chủ. Sau khi Nhậm Ngã Hành chết, ông hết lòng giúp đỡ, đưa Nhậm Doanh Doanh lên làm giáo chủ, giúp nàng hóa giải ân oán với các môn phái. Sau khi Nhậm Doanh Doanh cùng Lệnh Hồ Xung ngao du thiên hạ, Hướng Vấn Thiên đã làm giáo chủ, giữ hòa bình với các môn phái khác.
- Bình Nhất Chỉ (平一指 - Ping Yizhi): Là một thần y trong tiểu thuyết. Ông có biệt danh Sát nhân danh y, do cứu một người thì phải giết một người khác thế mạng. Bất kỳ ai được ông cứu đều phải lập lời thề, sau khi ông được ông cứu phải đi giết một người mà ông chỉ định. Được Nhậm Doanh Doanh yêu cầu, Bình Nhất Chỉ đã hết sức cứu mạng Lệnh Hồ Xung nhưng không thành, cũng qua đó rất khâm phục hào khí của Lệnh Hồ Xung. Cuối cùng, do thấy mình không cứu được chàng, ông đã tự vẫn (Bình Nhất Chỉ cho rằng không cứu được người phải tự giết mình). Bình Nhất Chỉ còn có một đặc điểm rất thú vị là rất sợ vợ.
- Lam Phượng Hoàng (藍鳳凰 - Lan Feng Huang): Là một cô gái dân tộc Miêu ở tỉnh Quý Châu, đứng đầu Ngũ độc giáo, chuyên đi đánh độc. Cô rất khâm phục lòng dũng cảm và hào khí của Lệnh Hồ Xung, đã từng dùng đỉa truyền máu cho chàng khi anh chàng này bị kiệt sức vì cạn máu (Lệnh Hồ Xung dùng máu của mình cứu con gái của Lão Đầu Tử), và kết nghĩa huynh muội với Lệnh Hồ Xung.
- Giang Nam tứ hữu: Là bốn nhân vật ở Mai trang bên Tây Hồ, có nhiệm vụ canh giữ Nhậm Ngã Hành. Bốn người này đều là những cao thủ võ nghệ cao cường, đồng thời đều rất tài hoa:
- Hoàng Chung Công mê âm nhạc
- Hắc Bạch Tử mê đánh cờ.
- Ngốc Bút Ông mê thư pháp
- Đan Thanh tiên sinh mê uống rượu và vẽ tranh
- Các nhân vật khác: Hoàng Hà Lão Tổ, Dạ miêu tử Kế Vô Thi, Bạch phát đồng từ Nhậm Vô Cương...
[sửa] Phái Thiếu Lâm
Phái Thiếu Lâm (少林派) cũng giống như nhiều tiểu thuyết khác của Kim Dung, phái Thiếu Lâm trong Tiếu ngạo giang hồ vẫn luôn là phái lớn nhất với nhiều cao thủ và luôn được coi là Thái Sơn Bắc Đẩu của võ lâm. Phái Thiếu Lâm ở giai đoạn này được lãnh đạo bởi các nhà sư với tên được gắn với chữ Phương, mà đứng đầu là hai cao thủ:- Phương Chấn đại sư (hay Phương Chứng 方證 - Fang Zheng): là chưởng môn phái Thiếu Lâm, trụ trì Thiếu Lâm tự. Phương Chấn là một hòa thượng nhân từ, luyện Dịch cân kinh, Thiên thủ Như Lai chưởng đến độ xuất thần nhập hóa. Ông nhanh chóng nhận ra con người thật của chàng trai Lệnh Hồ Xung, và bộ mặt thật đầy gian trá của Tả Lãnh Thiền, Nhạc Bất Quần...
Khi Nhậm Ngã Hành công khai đòi tiêu diệt Hằng Sơn, ông đã không ngần ngại đem Dịch cân kinh truyền thụ cho chàng, tôn chàng làm minh chủ để chống lại cuộc chiến này.
- Phương Sinh đại sư (方生 - Fang Sheng): Là sư đệ của Phương Chấn, từng bị Lệnh Hồ Xung dùng Độc cô cửu kiếm đánh bại, vì thế nhận ra chàng là truyền nhân đích thực của Phong Thanh Dương (ông từng được Phong Thanh Dương cứu giúp và rất kính trọng Phong Thanh Dương) vì thế hết lòng kính trọng Lệnh Hồ Xung, mong chàng gia nhập phái này. Phương Sinh tính tình cũng nhân hậu và rất ủng hộ Lệnh Hồ Xung.
[sửa] Phái Võ Đang
Núi Võ Đang
- Xung Hư đạo trưởng (冲虚道長 - Chongxu): là một đạo sĩ đắc đạo, luyện Thái cực quyền, Thái cực kiếm đến độ xuất thần nhập hóa. Ông đã lặng lẽ theo dõi hành vi của chàng trai Lệnh Hồ Xung, và biết chàng thực sự là một đại trượng phu. Khi Lệnh Hồ Xung dẫn quần hùng lên Thiếu Lâm tự cứu Nhậm Doanh Doanh, ông đã đóng giả một nông phu bình thường đấu kiếm với chàng. Lệnh Hồ Xung đã suýt bị bại trận dưới tay Xung Hư, buộc phải liều mạng để đánh vào chỗ sơ hở của Thái cực kiếm và dành chiến thắng. Xung Hư rất khâm phục Lệnh Hồ Xung và rất ủng hộ chàng. Trong cuộc đấu ở Thiếu Lâm tự, Xung Hư đã nhận thua Lệnh Hồ Xung và khiến Nhậm Ngã Hành từ khâm phục một nửa con người tăng thành 3/4. Xung Hư đạo trưởng kết bạn thân với Phương Chứng và được coi là một trong những cao thủ số một lúc đó.
[sửa] Phái Thanh Thành
Núi Thanh Thành
- Dư Thương Hải (余滄海 - Yu Canghai): Còn được gọi là Dư quán chủ (Dư Thương Hải tu đạo trên đạo quán Tùng Phong, núi Thanh Thành), có nhiều vợ, tì thiếp và có một con trai. Dư Thương Hải đã âm thầm tìm cách chiếm đoạt Tịch tà kiếm phổ, sai con trai đến Phúc Châu và vô tình bị Lâm Bình Chi giết. Y đã mượn cớ đó tàn sát toàn bộ Phước Oai tiêu cục, bắt vợ chồng Lâm Chấn Nam tra khảo để tìm ra Tịch tà kiếm pháp. Dư Thương Hải bản tính nhỏ nhen, thâm hiểm và đồi bại nên dù được coi là chính phái nhưng vẫn bị nhiều người khinh thường. Dư Thương Hải cuối cùng bị Lâm Bình Chi đánh bại một cách nhục nhã bằng chính Tịch Tà kiếm pháp, bị giết chết trong nỗi sợ hãi cùng với Mộc Cao Phong.
- Thanh Thành Tứ tú (青城四秀): Là bốn đại đệ tử của Dư Thương Hải, là Hầu Nhân Anh, Hầu Nhân Hùng, Vu Nhân Hào, La Nhân Kiệt, gọi tên thành Anh Hùng Hào Kiệt Thanh Thành tứ tú, đã từng dẫn đầu nhóm người tàn sát Phước Oai tiêu cục. Lệnh Hồ Xung thường châm biếm bọn họ là Cẩu Hùng Dã Trư Thanh Thành Tứ thú. La Nhân Kiệt bị Lệnh Hồ Xung giết chết ở thành Hành Dương, còn ba người còn lại đều bị Lâm Bình Chi dùng Tịch tà kiếm pháp giết chết.
- Trường Thanh Tử, sư phụ của Dư Thương Hải, mệnh danh là đệ nhất kiếm thuật đương thời nhưng lại bị bại về tay Lâm Viễn Đồ
[sửa] Các nhân vật khác
- Đào Cốc Lục Tiên (桃谷六仙 - Taogu Liu Xian): Là sáu anh em họ Đào, những nhân vật luôn gây ra sự hoạt kê và rắc rối do sự thích tranh luận. Sáu anh em gồm Đào Cán Tiên, Đào Căn Tiên, Đào Chi Tiên, Đào Diệp Tiên, Đào Hoa Tiên, Đào Thực Tiên (Rễ, Gốc, Thân, Lá, Hoa, Quả). Để cứu Lệnh Hồ Xung bị thương, sáu người đã cãi nhau, làm lung tung, truyền sáu luồng chân khí vào người, gây xung đột làm Lệnh Hồ Xung mất hết sức lực, bị thương suýt chết, và do đó sáu người bị Bình Nhất Chỉ buộc phải phục vụ Lệnh Hồ Xung.
- Vạn lý Độc hành Điền Bá Quang (萬里獨行 田伯光): tên là Điền Bá Quang (田伯光 - Tian Boguang), vì khinh công cực giỏi nên được gọi là Vạn lý Độc hành (vì ít người theo kịp). Điền Bá Quang ban đầu là một tên dâm tặc, chuyên đi hãm hiếp phụ nữ, giết người cướp của, không việc gì không làm, y lại cực giỏi sử dụng khoái đao, vì thế có tên gọi đầy đủ là Thái hoa dâm tặc Giang dương đại đạo Khoái đao.
Điền Bá Quang bị Bất Giới hòa thượng bắt lên núi tìm Lệnh Hồ Xung mang về cho Nghi Lâm, qua đó tạo ra việc Phong Thanh Dương dạy Độc cô cửu kiếm cho Lệnh Hồ Xung, đồng thời bộc lộ là con người sống rất tín nghĩa. Sau đó Điền Bá Quang đã từ bỏ tính xấu hoàn lương, bị Bất Giới ép đi tu (do y đánh cuộc với Lệnh Hồ Xung thua, bị buộc phải nhận Nghi Lâm làm sư phụ). Bất Giới đặt cho Điền Bá Quang pháp danh là Bất Khả Bất Giới (不可不戒), trở thành một hòa thượng theo phái Hằng Sơn.
- Bất Giới hòa thượng: Là cha của ni cô Nghi Lâm, ban đầu là một đồ tể (người thịt lợn).Bất Giới hòa thượng tuy là người cửa Phật nhưng tính tình thẳng thắng ko thích bị lệ thuộc và ràng buộc bởi giáo điều.Lý do ông xuất gia làm hòa thượng là vì ngày trước ông có yêu một ni cô, nên để cưới nicô này làm vợ ông đã xuống tóc tu hành.Có thể nói Bất Giới là một người si tình.Mối tình giữa hai vợ chồng Bất Giới là mối tình đặc biệt nhất và cũng nhân bản nhất trong các tác phẩm Kim Dung. Khi ông cầu hôn, ni cô đã từ chối vì nàng là người xuất gia, nếu lấy chồng Bồ Tát sẽ trừng phạt. Ông liền xuất gia làm hòa thượng để lấy nàng (vì ông cho rằng nếu ông làm hòa thượng, Bồ Tát sẽ phạt cả ông, ông không nỡ để Bồ Tát trừng phạt một mình vợ).
- "Sá gì thân náu cửa Không
- Tam quy Ngũ giới? Nam mô!"
- Lâm Chấn Nam (林震南 - Lin Zhennam): Là cha của Lâm Bình Chi, tổng tiêu đầu Phước Oai tiêu cục, là con của Lâm Viễn Đồ. Vợ chồng Lâm Chấn Nam không được luyện Tịch tà kiếm pháp, bị Dư Thương Hải bắt giữ sau khi giết hại toàn bộ Phước Oai tiêu cục và bị hành hạ cho đến chết. Lúc gần chết, cả hai được Lệnh Hồ Xung cứu giúp, và di ngôn cho con không được luyện Tịch tà kiếm pháp.
- Mộc Cao Phong (木高峰 - Mu Gaofeng): Là một người gù, biệt danh là Tái Bắc Minh đà, tâm địa bất lương, có ý chiếm đoạt Tịch tà kiếm phổ nên đã ép Lâm Bình Chi làm đồ đệ của mình, đồng thời hành hạ ép vợ chồng Lâm Chấn Nam giao Tịch tà kiếm phổ. Ở đoạn cuối, Mộc Cao Phong bị Lâm Bình Chi dùng Tịch tà kiếm pháp giết chết, chiếc bướu trên lưng hắn có chất độc khi bị chém đứt vỡ ra làm mù mắt Lâm Bình Chi.
- Ngoài ra, tại núi Hành Sơn, Khúc Phi Yến có nhắc tới một nhân vật truyền thuết nữa là Kính Nguyệt thần ni ở đảo Tử Trúc ngoài Đông Hải, với công phu Nhất Chỉ Thiền được coi là thế ngoại cao nhân thiên hạ vô địch.
[sửa] Độc cô cầu bại và triết lý Độc cô cửu kiếm
Độc cô cửu kiếm (獨孤九劍 - Nine Swords of Dugu) là một trong những triết lý đặc sắc của Tiếu ngạo giang hồ, là những nguyên lý tổng quát nhất về kiếm thuật, gồm chín nguyên lý:- Tổng quát thức: Là các quy luật chung, các quy tắc biến hóa trong kiếm thuật: di chuyển, quan sát, tấn công... Các biến hóa trong tổng quát thức dựa trên các quy luật biến hóa của bát quái trong Kinh Dịch.
- Phá kiếm thức: Là các quy tắc phá kiếm thuật.
- Phá đao thức: Các quy tắc tấn công đối thủ dùng đao.
- Phá thương thức: Quy tắc tấn công các đối thủ sử dụng thương, giáo, kích, gậy...
- Phá tiên thức: Hóa giải cương tiên, thiết giản, điểm huyệt...
- Phá sách thức: Phá trường sách, nhuyễn tiên, tam thiết côn, trùy... Trong truyện chưa lần nào chiêu này được sử dụng.
- Phá chưởng thức: Hóa giải quyền, cước, chỉ, chưởng (võ công sử dụng trực tiếp tay, chân, công lực...)
- Phá tiễn thức: Dùng để phá các tên, ám khí.. chẳng những dùng kiếm gạt ám khí mà có thể phản công trở lại.
- Phá khí thức: Dùng để hóa giải các đối thủ có nội công thượng thặng.
Nhân vật Độc Cô Cầu Bại cũng đã được TVB dựng thành phim "Kiếm ma Độc Cô Cầu Bại", do Huỳnh Nhật Hoa đóng năm 1990[cần dẫn nguồn]
[sửa] Chuyển thể
[sửa] Phim truyền hình
Năm | Hãng sản xuất | Lệnh Hồ Xung | Nhậm Doanh Doanh | Tên phim tiếng Anh | Tên phim tiếng Việt |
---|---|---|---|---|---|
1984 | TVB (Hồng Kông) | Chu Nhuận Phát | Trần Tú Châu | The Smiling, Proud Wanderer | Tiếu ngạo giang hồ |
1996 | TVB (Hồng Kông) | Lữ Tụng Hiền | Lương Bội Linh | State of Divinity | Tiếu ngạo giang hồ |
2000 | TTV (Đài Loan) | Nhậm Hiền Tề | Viên Vịnh Nghi | State of Divinity 2000 | Tiếu ngạo giang hồ |
2000 | MediaCorp (Singapore) | Mã Cảnh Đào | Phạm Văn Phương | The Legendary Swordsman | Tiếu ngạo giang hồ |
2001 | CCTV (Trung Quốc) | Lý Á Bằng | Hứa Tịnh | Laughing in the WindBlood Cold and Proud Hot | Tiếu ngạo giang hồ |
2012 | Hoa Hạ (Trung Quốc) | Hoắc Kiến Hoa | Viên San San | Tiếu ngạo giang hồ | |
2012 | CCTV (Trung Quốc) | Lưu Mục | Hàn Tuyết | Tiếu ngạo giang hồ |
[sửa] Điện ảnh
Năm | Hãng sản xuất | Lệnh Hồ Xung | Nhậm Doanh Doanh | Tên phim tiếng Anh | Tên phim tiếng Việt |
---|---|---|---|---|---|
1978 | Shaw Brothers (Hong Kong) | Wong Yu | Shi Si | The Proud Youth | |
1991 | Hứa Quán Kiệt | Trương Mẫn | The Swordsman | Tiếu ngạo giang hồ | |
1992 | Lý Liên Kiệt | Quan Chi Lâm | The Swordsman II | Tiếu ngạo giang hồ: Đông Phương Bất Bại | |
1993 | Từ Khắc | Vương Tổ Hiền | The East Is Red | Đông Phương Bất Bại - Phong vân tái khởi |
[sửa] Xem thêm
- Hậu tiếu ngạo giang hồ, một tác phẩm dựa Kim Dung
[sửa] Tham khảo
- ^ Tiếu ngạo giang hồ, hồi 195 "Những mẩu chuyện bí ẩn về Tịch Tà Kiếm Phổ"
- ^ Tiếu ngạo giang hồ, Hậu ký, 1980: 因为想写的是一些普遍性格,是生活中的常见现象,所以本书没有历史背景,这表示,类似的情景可以发生在任何朝代。
- ^ 笑傲江湖_百度百科
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 1
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 17
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 9
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 1
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 5
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 22
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 2
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 13
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 21
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 29
- ^ Tiếu ngạo giang hồ chương 40
- ^ Nguyễn Tôn Nhan (1948-2011), quê Hải Dương, lớn lên ở Sài Gòn –TPHCM, tự học chữ Hán. Sự nghiệp của Nguyễn Tôn Nhan chủ yếu là nghiên cứu về Trung Quốc học, về Nho giáo với hơn 50 tác phẩm nghiên cứu và dịch thuật như: Dịch và chú giải Nho giáo Trung Quốc, Lão Tử Đạo đức kinh, Trang Tử Nam hoa kinh, Xung Hư chân kinh, Từ điển thành ngữ điển tích Trung Quốc, Từ điển Hán-Việt văn ngôn dẫn chứng, Từ điển danh nhân Trung Quốc, Bản lĩnh Hiểu Lam, Bạch phát ma nữ truyện... Đặc biệt, Nguyễn Tôn Nhan được giới nghiên cứu đánh giá rất cao với các bộ Bách khoa thư văn hóa cổ điển Trung Quốc (1.521 trang), Hoài Nam Tử (1.400 trang), Đại từ điển thơ Đường (dịch và chú giải 2.000 bài thơ Đường).
- Tiểu thuyết võ hiệp Kim Dung nhìn qua lăng kính triết học truyền thống phương Đông
- Mạc Đại tiên sinh: cánh độc hạc u hoài
- Nhậm Ngã Hành: cái tôi và bản lĩnh
- Lệnh Hồ Xung: Chân dung gã tửu đồ lãng tử
- Giang Nam Tứ Hữu: thảm kịch của tài hoa
- Đào cốc lục tiên: một sáng tạo độc đáo của Kim Dung
- Tâm sự Nghi Lâm: Giọt lệ giữa trang kinh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét